[Ngữ pháp N4] Các mẫu ngữ pháp quan trọng phần 11

Ngữ pháp: つもりだ〈意志〉

Ý nghĩa: dự định, có ý định

Cấu trúc: Ｖる・Ｖない＋つもりだ

Cách sử dụng:

1) Biểu thị ý định, dự định, kế hoạch của người nói sẽ làm hoặc không làm một việc gì đó trong tương lai.

2) Về mặt ý nghĩa gần giống với cấu trúc 「ようと思う」 nhưng có tính kế hoạch cụ thể hơn, khả năng thực hiện cao hơn. Không dùng trong trường hợp dự định cho tương lai gần.

3) Khi nói về dự định của ngôi thứ ba thì giống với 「ようと思う」và có cấu trúc là 「つもりだそうだ・つもりらしい・つもりのようだ」.

4) 「つもりはありません」biểu thị ý phủ định mạnh hơn「ないつもりです」.

5) Không nên sử dụng 「〜つもりですか」để hỏi trực tiếp người bề trên.

Ví dụ:

①先生せんせい：今度こんどのれぽーとで、君きみは何なにについて書かくつもりですか。

 学生がくせい：まだ決きめていません。

②今年ことしからてにすを始はじめるつもりだったけど、忙いそがしくてできそうもない。

③今いまのあぱーとは会社かいしゃから遠とおいので、７月中しちがつちゅうに引ひっ越こすつもりです。

④弟おとうとは東京とうきょうで仕事しごとを探さがすつもりらしい。

⑤わたしは夏なつのきゃんぷには行いかないつもりです。

⑥春休はるやすみは忙いそがしくなりそうなので、図書館としょかんでのあるばいとはしないつもりです。

⑦まりさんは30歳さいまで結婚けっこんしないつもりだそうだ。

⑧ぼくは父ちちの会社かいしゃに入はいるつもりはありません。

Ngữ pháp: て〈方法・状態〉

Ý nghĩa: bằng cách…

Cấu trúc: Vて

Cách sử dụng:

1) Sử dụng động từ dạng 「て形」（V て） để kết nối một cách lỏng lẻo vế trước với vế sau của câu văn.

2) Ví dụ ① biểu thị phương pháp, phương tiện, ví dụ ③ biểu thị thực hiện hành động trong trạng thái thế nào, hoặc có cái gì xảy ra.

3) Cách nói phủ định là「V ないで・V ずに」.

Ví dụ:

①CDを聞きいて発音はつおんの練習れんしゅうをします。

②女おんなの子こたちは芝生しばふにすわって、話はなしています。

③暑あついので、子こどもたちはふとんをかけないで寝ねています

④こちらの名前なまえと住所じゅうしょを書かかないで手紙てがみを出だした。

Ngữ pháp: て〈理由りゆう・原因げんいん〉

Ý nghĩa: do, bởi

Cấu trúc: Vて／イAくて／ナAで／Nで

Cách sử dụng:

1) Biểu thị nguyên nhân, lý do với hàm nghĩa yếu hơn 「から・ので」.

2) Vế sau thường sử dụng cách nói biểu thị trạng thái tinh thần, thể chất và năng lực không làm được như 「困る・大変だ・疲れた」.

3) Cuối câu không có cách nói biểu thị ý muốn của người nói hay muốn tác động tới người đối thoại.

4) Ví dụ ②③ thường được dùng theo thói quen như một câu chào hỏi, xã giao.

5) Cách nói phủ định là「なくて」.

Ví dụ:

①用事ようじがあって会かいには参加さんかできません。

②遅おそくなって、すみません。

③手伝てつだってくれて、ありがとう。

④田中たなかさんの声こえは小ちいさくてよく聞きこえません。

⑤母ははのことが心配しんぱいで眠ねむれなかった。

⑥台風たいふうで木きが倒たおれた。

⑦歯はが痛いたかったので、ご飯はんが食たべられなくて困こまった。

Ngữ pháp:て〈緩ゆるい連結れんけつ〉

Ý nghĩa: và, vừa…

Cấu trúc: イAくて／ナAで／Nで

Cách sử dụng:

1) Dạng 「て」, 「で」 của tính từ đuôi い, tính từ đuôi な và danh từ là câu biểu thị sự liên kết lỏng lẻo.

2) Tùy theo từ ngữ của vế trước và vế sau mà có nhiều nghĩa khác nhau. Vídụ ①②④ có ý nghĩa bổ sung thêm, ví dụ ③⑤ biểu thị nguyên nhân mờ nhạt, ví dụ ⑥ có ý nghĩa đối lập.

Ví dụ:

①新幹線しんかんせんは速はやくて、安全あんぜんです。

②この部屋へやは広ひろくて、明あかるい。

③昨夜さくやは暑あつくて、寝ねられなかった。

④山崎やまざきさんは親切しんせつで、やさしい人ひとです。

⑤（10年ねんぶりに会あった人ひとに）あなたが元気げんきで、ほんとうによかった。

⑥林りんさんは中国人ちゅうごくじんで、林はやしさんは日本人にっぽんじんです。

Ngữ pháp: てあげる

Ý nghĩa: làm cho...

Cấu trúc: Ｖて＋あげる

Cách sử dụng:

1) Cách nói biểu thị hành vi thân thiện dành cho người đối thoại. Người có hành vi thân thiện là “tôi”, hoặc là người có quan hệ gần với “tôi” về mặt tâm lý hơn là người nhận hành vi thân thiện.

2) Cũng có khi nếu dùng cấu trúc 「V てあげる」 để nói về hành vi của mình thì sẽ có cảm giác là muốn nhấn mạnh đến sự thân thiện của mình. Không dùng để nói về những hành vi đương nhiên trong công việc. Cũng không nên dùng nhiều khi nói chuyện với người bề trên.

3) Cần lưu ý cách sử dụng trợ từ có khác nhau tùy theo động từ.

4) 「V てさしあげる」 ở ví dụ ③④ được sử dụng trong trường hợp người nhận hành vi là người bề trên. Ví dụ⑤ được sử dụng cho động thực vật. Ví dụ ⑥ Sử dụng khi nói chuyện với người khác về gia đình mình.

Ví dụ:

①ぱーてぃーの後のち、中山なかやまさんは春子はるこさんを家いえまで送おくってあげました。

②山田やまださんは林はやしさんにいいあるばいとを紹介しょうかいしてあげたそうです。

③先生せんせいがとても忙いそがしそうだったので、わたしたちは先生せんせいの食事しょくじを作つくってさしあげました。

④きのう、林はやしさんのおばあさまが大おおきい荷物にもつを持もっていらっしゃったので、持もってさしあげました。

⑤わたしは毎日まいにち犬いぬを散歩さんぽに連つれていってやります。

⑥A：林はやしさんは、夜よる、お子こさんたちに本ほんを読よんであげますか。

B：ええ、毎晩まいばん読よんでやります。

<<< Quay lại bài học trước                 Bài học tiếp theo >>>